ساختن اشکال ساده و زیبا با کاغذ (اریگامی)

هنری است که در آن خوب دیدن، تمرکز ذهن و بکارگیری ظرافت دستان بسیار مهم و مورد توجه است. هدف این هنر خلق طرح های جالب با کاغذ به کمک تاهای هندسی است و به نوعی پرورش و هماهنگی ذهن و دست می باشد.

به قول تاكتوشي نوجيما مدرس دانشگاه كيوتو و استاد اريگامي تئوري اريگامي را مي توانيم براي همه چيز استفاده كنيم چونكه همه جا هست. (اُري) به معني با انديشه تا دادن و (گامي) به معني کاغذ است.ترکيب آنها با يکديگر کلمه اريگامي را مي سازد. بنابراين اريگامي هنر و انديشه ي تا دادن کاغذ (يا صفحاتي از جنس پلاستيک ، فلز و مواد ديگر) براي خلق شکل هاي مختلف ، مي باشد به طور کلي، اين طرحها با يک برگ کاغذ مربع شکل آغاز مي‌شود، که هر روي آن ممکن است به رنگ متفاوتي باشد و بدون بريدن کاغذ ادامه مي‌يابد.

اين شکل ها تعداد زيادي ازحيوانات ، پرندگان ، ماهي ها،وسايل بازي، وسايل دکوري، شکل هاي هندسي و اشکالي در ارتباط با گرافيک ، معماري ، صنعت و … را شامل مي شوند. که مانند هر هنر و علم ديگري بر گرايش هاي مختلفي تقسيم مي شود که عبارتند از :

اريگامي طيف بسيار گسترده اي از کودکان تا اساتيد دانشگاه را در بر مي گيرد. تمام مردم مي توانند از آن لذت برده و با خلق طرحهاي جديد به تاريخ اريگامي بپيوندند.

تاريخچه اریگامی

روش ساخت کاغذ ظاهرا در حدود سال 100 ميلادي در چين شروع شد و تا بيش از پانصد سال به‌صورت يک راز نگهداري مي‌شد. در حدود قرن ششم ميلادي اين صنعت توسط راهبان بودايي از چين به ژاپن وارد شداز اين زمان به بعد يعني از نيمه‌ي دوم قرن چهاردهم ميلادي مصرف کاغذ براي کتاب در اروپا متداول شد. اگر چه از ابتداي همين قرن استفاده از کاغذ در انگلستان رواج يافت، ولي اولين کارگاه توليد کاغذ در قرن پانزدهم در هرتف ورد انگلستان برپا شد.

اولين کارگاه ساخت کاغذ در آمريکاي شمالي در سال 1690 ايجاد شد. گروهي معتقدند که اولين بار تا کردن کاغذ در چين متداول شده است. استفاده از ماکت‌هاي کاغذي خانه براي سوزاندن در مراسم تدفين از دلايل اين ادعا است. اما شکي نيست که اين ژاپني‌ها بودند که هنرتا کردن کاغذ را کمال بخشيدند و به‌ عبارتي از آن خود ساختند. البته هزينه‌ي بالاي تهيه‌ي کاغذ ايجاب مي‌کرده است که از اين هنر فقط براي مراسم خاص استفاده شود، مانند پروانه‌هاي کاغذي نر و ماده که براي تزيين فنجان‌ها در مراسم ازدواج استفاده مي‌شده است.

در دوره‌هاي مختلف تاريخي ژاپن، اريگامي حضور داشته است. در خلال دوره‌ي موروماچي در قرون چهاردهم تا شانزدهم ميلادي (1333 – 1573) اريگامي مدرن به‌گونه‌اي اصولي توسط يک نويسنده‌ي ناشناس نگاشته شده است. سپس در دوره‌ي ادو (1603 – 1867) اريگامي به‌صورت يک سرگرمي فراگير درآمد که البته در آن زمان Orisue ناميده مي‌شد. کتاب “چگونه 1000 مرغ ماهيخوار با کاغذ بسازيم” در سال 1797 در ژاپن به چاپ رسيد.

در دوره‌ي ميجي (1868 – 1912) اريگامي در برنامه‌ي درسي مدارس و حتي مهدکودک‌ها وارد شد تا کودکان هنر و مهارت کار با انگشتان را بياموزند. از آن زمان تاکنون کاغذ مربعي 15 در 15 سانتي‌متري اريگامي در همه‌جا فروخته مي‌شود و اريگامي براي سرگرمي و آموزش در مقياس وسيع مورد استفاده است. گروهي معتقدند که در اسپانيا تا کردن کاغذ مستقل از ژاپن ابداع شد. گنجشک کاغذي اسپانيايي (Pajarita)، در قرن شانزدهم ميلادي و يا حتي قبل از آن ساخته شده است. در انگلستان از حدود قرن شانزدهم ميلادي از روش‌هايي براي تا کردن دستمال سفره بر روي ميز غذا در محافل استفاده مي‌شده است، که احتمالا بعدها به خم کردن کاغذ تبديل شده باشد.

هر چند امروزه آن را قسمتي از اريگامي مي‌دانند ولي احتمال ابداع آن به طور مستقل از اريگامي نيز مطرح است. يادداشت‌هايي در زمينه‌ آموزش و خم کردن کاغذ در حدود سال 1874 به چاپ رسيده است. جزئيات نحوه ساخت پرنده در حال پرواز هم در سال 1889 چاپ شده است. افراد مشهور در زمينه‌ي اريگامي در سال 1952 “ج. لگمان” کتاب “کتاب‌شناسي خم کردن کاغذ” را به چاپ رسانيد.

همچنين “باب هربين” در سال 1955 با سري برنامه‌ي تلويزيوني “آقاي چپ و آقاي راست” توجه عمومي را به اريگامي جلب کرد. وي سپس کتاب مهمي به‌نام “جادوي کاغذ” را منتشر کرد که شايد يکي از مهم‌ترين کتاب‌ها در اين رابطه تا آن زمان به‌شمار مي‌رود. در سال 1967 هم “انجمن بريتانيايي اريگامي” بنيان نهاده شد که در حال حاضر از سراسر جهان عضو دارد و کتابخانه آن در مورد اريگامي بسيار قابل توجه است.

سمبل اريگامي پرنده دريايي است ، که سمبل بين المللي صلح نيز مي باشد.در ژاپن هر بچه اي عاقبت ساختن پرنده دريايي را مي آموزد. الينور کوئر (Eleanor Coerr)کسي است که با نوشتن کتاب “ساداکو و هزار پرنده دريايي کاغذي ، به اين سمبل عموميت داد. اين کتاب که بصورت گسترده اي منتشر گرديد ، داستان دختر جواني بنام ساداکو را بازگو مي کند که در اثر تشعشعات راديواکتيو بمب باران اتمي ژاپن توسط آمريکا در جنگ جهاني دوم، صدمه ديده بود.

منبع:rouzegareno.ir